مقالات
هزینه نگهداری سرور
مولفه های متعددی هستند که بر روی هزینه نگهداری سرور تاثیر خواهند گذاشت و برای همین نمی توان برآورد دقیقی از این هزینه ها بدون در نظر گرفتن شرایط کاری و نوع سرور داشت.
اما در هر صورت همه ما می دانیم که استفاده از کلیه تجهیزات شبکه با هزینه همراه است و اگر شما از یک یا چند سرور در اداره و یا شرکت خود استفاده می کنید باید هزینه هایی را برای نگهداری از آن پرداخت کنید.
این هزینه در اغلب موارد بیش از هزینه هایی است که برای استفاده و نگهداری از سیستم های کامپیوتری خانگی نیاز خواهد بود.
در ادامه تعدادی از فاکتورهای موثر بر روی هزینه نهایی نگهداری از سرور مورد بررسی قرار گرفته اند که می توانند به شما دید بهتری در مورد مبلغ مورد نیاز برای خرید، نصب، به روز رسانی و نگهداری از انواع سرور بدهند.
لزوم استفاده از سرور
امروزه بسیاری از سازمان ها هستند که از سرورها برای ایجاد زیرساخت مناسب برای ارتقای بهره وری و افزایش بازده کاری خود استفاده می کنند.
برای همین لزوم استفاده از سرور در بسیاری از کسب و کارها بر کسی پوشیده نیست و ممکن است استفاده از سرورها برای کسب و کار شما نیز اجتناب ناپذیر باشد.
- سرورها می توانند نیاز به استفاده از نیروی انسانی برای انجام بسیاری از کارها را کاهش دهند و به طور خودکار به محاسبه و اجرای بسیاری از فرایندها کمک کنند.
اما یک مشکل که وجود دارد در هزینه مورد نیاز برای خرید، نصب و نگهداری از سرور است که در صورت استفاده از سرورهای مدرن می تواند مبلغ قابل توجهی باشد و به طور حتم برای آگاهی از هزینه مورد نیاز برای خرید سرور و راه اندازی آن باید با یک متخصص فناوری اطلاعات (و یا کارشناسان فروش در شرکت های عرضه کننده انواع سرور در داخل کشور) تماس بگیرید.
اما همان طور که در ابتدای متن اشاره شد پس از خرید سرور مبالغی برای نگهداری از آن باید صرف نمود که ما در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
آیا هزینه نگهداری سرور به نوع آن وابسته است؟
نوع سرور و کاربری آن تاثیر بسیار زیادی بر روی هزینه های لازم برای نگهداری از آن خواهد داشت. برای همین نمی توان هزینه نگهداری سرور را به طور دقیق بیان نمود. اما با توجه به تجربیات موجود می توان به طور تقریبی هزینه هایی که برای نگهداری از سیستم باید پرداخت شود را تخمین زد.
فرض کنید که سرور شما از یک پردازنده چهار هسته ای استفاده کند، یا این که ظرفیت درایوهای آن برابر با یک ترابایت باشد، یا این که از آن برای نصب نرم افزارهای خاصی استفاده کرده باشید که نیاز به لایسنس داشته باشند، هر یک از این فاکتورها ممکن است بر روی هزینه نگهداری سرور تاثیر داشته باشند.
ما در ادامه این هزینه ها را در دو بخش سخت افزاری و نرم افزاری مورد بررسی قرار خواهیم داد.
هزینه نگهداری سرور به صورت سخت افزاری
در بسیاری از کشورها و از جمله در ایالات متحده امکان استفاده از سرورها به دو صورت وجود دارد. یک راه این است که شما سرور را خریداری کنید و راه دوم هم اجاره سرور می باشد و هر یک از این گزینه ها نیز هزینه های خاص خود را به همراه دارد.
در صورت اجاره یک سرور باید هزینه ای را به صورت ماهانه برای استفاده از آن پرداخت کنید که می توان آن را بخشی از هزینه نگهداری از سرور دانست.
در صورت خرید سرور هم باید هزینه هایی را برای جایگزینی سخت افزارها و یا … به طور معمول پرداخت کنید که هر یک در جای خود قابل محاسبه است. از نظر سخت افزاری سه هزینه وجود دارد که باید در محاسبه نهایی لحاظ شود:
- هزینه فضایی که سرور و تجهیزات وابسته به آن اشغال کرده اند.
انتخاب یک مکان مناسب برای قرار دادن سرور می تواند با طراحی و نصب مناسب سرور باعث کاهش این هزینه ها شود.
در هر صورت هر شرکتی باید با توجه به فضایی که دارد و یا شرایط خود به برآورد هزینه ایجاد فضای مناسب برای قرار دادن سرور بپردازد.
- هزینه پهنای باند bandwidth
یک سرور در صورت استفاده از پهنای باند خاص برای تبادل داده بر بستر شبکه هزینه هایی را به طور ثابت برای استفاده از این پهنای باند نیاز خواهد داشت.
- هزینه برق مصرفی electricity
هر سرور به عنوان یک دستگاه الکترونیکی به انرژی الکتریکی برای کار کردن نیاز دارد که این امر هزینه هایی را به طور ماهانه با توجه به میزان برق مصرفی به دنبال خواهد داشت (اگر چه در ایران این هزینه در بسیاری از موارد در مقایسه با سایر هزینه ها ناچیز است.)
هزینه نگهداری نرم افزاری سرور
جالب است بدانید که در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا هزینه خرید لایسنس برای نرم افزارهایی که بر روی سرور نصب و استفاده می شوند می تواند بیشتر از هزینه مورد نیاز برای خرید سخت افزارهای آن باشد.
برای مثال در آمریکا هزینه نرم افزاری سرورهای SQL می تواند به طور سالانه بین 7 تا 8 هزار دلار باشد (که هزینه ماهانه آن حدود ششصد دلار خواهد شد).
در ایران هزینه های نرم افزاری نگهداری از انواع سرور بنا به دلایلی کمتر می باشد. با این وجود در صورت نیاز به استفاده از لایسنس برای استفاده از یک نرم افزار خاص باید آن را پرداخت و در هزینه نگهداری سرور لحاظ کنید.
در هر صورت هر سروری نیاز به استفاده از نرم افزارهای امنیتی و آنتی ویروس ها خواهد داشت که هر یک هزینه هایی را به همراه خواهد داشت (که این علاوه بر هزینه لازم برای استفاده از نرم افزارهای اختصاصی می باشد).
در صورتی که شما به دنبال کاهش هزینه های نرم افزاری هستید، شاید بتوانید از نرم افزارهای منبع آزاد یا اپن سورس استفاده کنید (که البته همواره قابلیت های نرم افزارهایی که با پرداخت پول خریداری می شوند را نخواهند داشت).
هزینه نگهداری سرور و پشتیبانی از آن
خطاهای سخت افزاری و یا آلودگی به بدافزارها ممکن است در هر زمانی حتی با استفاده از بهترین نرم افزارهای امنیتی سیستم را مورد تهدید قرار دهند.
برای همین است که در مواردی ممکن است حتی نیاز به پشتیبانی 24 ساعته در تمام طول هفته داشته باشید تا از عدم بروز هر گونه مشکل جدی برای سرور مطمئن شوید.
در این صورت باید هزینه پشتیبانی از سرور را نیز به هزینه های سخت افزاری و نرم افزاری که در بالا به آن ها اشاره شد اضافه کنید.
در کشوری مانند آمریکا این هزینه ها برای یک سرور نوعی و میان رده به صورت زیر است:
- هزینه نظارت بر عملکرد سرور و دادن هشدارهای لازم ماهانه حدود ده دلار است (در این حالت رفع مشکل سرور بر عهده خود شما خواهد بود.)
- هزینه یافتن مشکلات سرور و رفع آن ها توسط متخصصان آی تی ماهانه حدود 24 دلار است.
- هزینه به روز رسانی، بهینه کردن و رفع مشکلات سرور برای اطمینان از سرعت و امنیت شبکه حدود 80 دلار در ماه می باشد.
- هزینه مدیریت کامل و بدون محدودیت سرور حدود 125 دلار در ماه است.
توجه داشته باشید که مبالغ ذکر شده در بالا برای نوع خاصی از سرور می باشد که به منظور مدیریت پست الکترونیکی استفاده می شود و همان طور که گفته شد کاربری سرور بر روی هزینه های ذکر شده تاثیر خواهد گذاشت.
مدیریت منابع و کاهش هزینه نگهداری سرور
یک نکته مهم در ارتباط با هزینه های سرور این است که در بسیاری از موارد شاهد هستیم صاحبان مشاغل و شرکت ها هزینه های اضافی را برای نگهداری از تجهیزات اضافه در زیرساخت فناوری اطلاعات خود صرف می کنند که شاید اصلا ضرورتی نداشته باشد.
این یک حقیقت ثابت شده است و نه تنها در ایران که در بسیاری از کشورهای دنیا و حتی در ایالات متحده نیز هزینه های غیر ضروری توسط سازمان ها برای استفاده از سرورهایی صرف می شود که اضافی هستند.
این در حالی است که می توان با استفاده بهینه از سرورها با کاهش منابع مورد استفاده می توان موفق به مدیریت هزینه های جاری نگهداری از سرور شد.
از این هزینه ها با نام هزینه های پنهان نگهداری از سرور یاد می شود و برای کاهش آن ها باید به خاطر داشته باشید که سخت افزار خود را به گونه ای بهینه کنید که امکان استفاده حداکثری از منابع را فراهم نمایید تا هزینه های جاری نگهداری از سرور را کاهش دهید.
جمع نهایی هزینه نگهداری سرور
جمه نهایی هزینه نگهداری سرور مجموعه هزینه هایی خواهد بود که در بالا به آن ها اشاره شد و به طور خلاصه عبارت هستند از:
- هزینه های سخت افزاری (شامل هزینه مکان قرار دادن سرور، هزینه پهنای باند، هزینه انرژی الکتریکی، هزینه تعویض قطعات سخت افزاری مانند هارد درایو، پردازنده، رم، کابل ها و ….)
- هزینه های نرم افزاری (شامل هزینه خرید لایسنس نرم افزارها، به روز رسانی، و …)
- هزینه پایش عملکرد سرور و عیب یابی و رفع مشکلات آن
توجه داشته باشید که علاوه بر مبالغی که باید برای هزینه های آشکار نگهداری از سرور پرداخت شود، هزینه های پنهان نیز در نگهداری از سرور وجود دارند که در بخش قبل مورد اشاره قرار گرفت و به علت عدم استفاده بهینه از سخت افزارها و منابع موجود در سرور می باشد.
